Luật SHTT 2005 sửa đổi lần thứ 3 (sau đây gọi tắt là “Luật SHTT 2022”) vừa được Quốc Hội thông qua ngày 16/6/2022 thay thế Luật SHTT 2005 sửa đổi lần thứ nhất năm 2009 và lần thứ 2 năm 2019 (Luật SHTT 2005). Luật SHTT 2022 có hiệu lực từ 1/1/2023 ngoại trừ quy định về nhãn hiệu âm thanh có hiệu lực từ 14/01/2022 và quy định về bảo hộ dữ liệu thử nghiệm dùng cho nông nghiệp phẩm có hiệu lực từ 14/01/2024.
Dưới đây, Nacilaw xin được đề cập một số điểm mới quy định về kiểu dáng công nghiệp tại Luật SHTT 2022:
Thứ nhất, về khái niệm kiểu dáng công nghiệp:
Luật SHTT 2022 đưa thêm dấu hiệu pháp lý như bộ phận của sản phẩm, sản phẩm phức hợp và tính chất nhìn thấy được trong quá trình khai thác khi định nghĩa lại khái niệm kiểu dáng công nghiệp. Cụ thể, “kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm hoặc bộ phận để lắp ráp thành sản phẩm phức hợp, được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này và nhìn thấy được trong quá trình khai thác công dụng của sản phẩm hoặc sản phẩm phức hợp”.
Thứ hai, quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp thuộc về Nhà nước:
Tại Điều 86a Luật SHTT 2022 quy định kiểu dáng công nghiệp là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng toàn bộ ngân sách nhà nước, quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp được giao cho tổ chức chủ trì một cách tự động và không bồi hoàn.
Còn trường hợp kiểu dáng công nghiệp thuộc lĩnh vực quốc phòng và an ninh quốc gia thì quyền đăng ký sẽ thực hiện như sau:
- Trường hợp nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng toàn bộ ngân sách nhà nước, quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp thuộc về Nhà nước; và
- Trường hợp nhiệm vụ khoa học và công nghệ được đầu tư bằng nhiều nguồn vốn, trong đó có một phần ngân sách nhà nước, phần quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp tương ứng với tỷ lệ phần ngân sách nhà nước thuộc về Nhà nước.
Thứ ba, về ý kiến của người thứ ba về việc cấp văn bằng bảo hộ và phản đối đơn đăng ký:
Luật SHTT 2022 bổ sung cơ chế mới cho phép bên thứ ba phản đối đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp và giữ nguyên quy định về văn bản nêu ý kiến của người thứ ba, ý kiến của người thứ đóng vai trò là một nguồn thông tin tham khảo cho quá trình xử lý đơn đăng ký. Văn bản nêu ý kiến của người thứ ba được thực hiện tính từ thời điểm đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp cho đến trước ngày ra quyết định cấp bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp. Trong khi đó, quyền nộp đơn phản đối đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp lại bị giới hạn trong vòng không quá 4 tháng kể từ ngày kiểu dáng công nghiệp được công bố. Và thủ tục phản đối đơn phải được lập thành văn bản kèm theo tài liệu hoặc trích dẫn nguồn thông tin để chứng minh và phải nộp phí, lệ phí. Đồng thời Cục Sở hữu trí tuệ có trách nhiệm xử lý ý kiến phản đối của người thứ ba theo trình tự, thủ tục do Bộ trưởng Bộ KHCN quy định.
Thứ tư, về trì hoãn công bố đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp:
Luật SHTT 2022 cho phép trì hoãn việc công bố đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp tối đa 7 tháng với điều kiện người nộp đơn phải nộp yêu cầu trì hoãn tại thời điểm nộp đơn. Nếu không có yêu cầu công bố muộn, đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp sẽ được công bố trong thời hạn hai tháng kể từ ngày đơn được chấp nhận hợp lệ.
Thứ năm, về hiệu lực của kiểu dáng công nghiệp nộp theo Thỏa ước La Hay:
Theo Khoản 9 Điều 93 Luật SHTT 2022, đăng ký quốc tế kiểu dáng công nghiệp theo Thỏa ước La Hay về đăng ký quốc tế kiểu dáng công nghiệp có chỉ định Việt Nam có hiệu lực kể từ ngày cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp ra quyết định chấp nhận bảo hộ đối với kiểu dáng công nghiệp trong đăng ký quốc tế đó hoặc kể từ ngày tiếp theo ngày kết thúc thời hạn sáu tháng tính từ ngày Văn phòng quốc tế công bố đăng ký quốc tế kiểu dáng công nghiệp đó, tính theo thời điểm nào sớm hơn. Thời hạn hiệu lực của đăng ký quốc tế kiểu dáng công nghiệp được tính theo quy định của Thỏa ước La Hay.
Thứ sáu, về cơ sở phản đối đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp:
- Kiểu dáng công nghiệp không đáp ứng đầy đủ các điều kiện bảo hộ;
- Người nộp đơn không có quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp;
- Đơn kiểu dáng công nghiệp có các điều kiện để được cấp văn bằng bảo hộ nhưng không phải là đơn có ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn sớm nhất;
- Có nhiều hơn một đơn kiểu dáng công nghiệp xin đăng ký trùng hoặc không khác biệt đáng kể với nhau được nộp cùng ngày bởi nhiều hơn một người nộp đơn mà các chủ thể này không thỏa thuận được rút một đơn đăng ký;
- Việc sửa đổi, bổ sung đơn làm mở rộng phạm vi đối tượng đã bộc lộ hoặc nêu trong đơn hoặc làm thay đổi bản chất của đối tượng yêu cầu đăng ký nêu trong đơn.
Thứ bảy, về cơ sở hủy bỏ hiệu lực Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp:
Theo Khoản 2 Điều 96 Luật SHTT 2022, kiểu dáng công nghiệp được cấp bằng độc quyền có thể bị hủy bỏ hiệu lực một phần hoặc toàn bộ bởi bất kỳ bên thứ ba nào khác trong các trường hợp:
- Người nộp đơn đăng ký không có quyền đăng ký và không được chuyển nhượng quyền đăng ký đối với kiểu dáng công nghiệp;
- Đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp yêu cầu bảo hộ trái với đạo đức xã hội, trật tự công cộng, hoặc không đáp ứng các điều kiện bảo hộ về tính mới, trình độ sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp;
- Việc sửa đổi, bổ sung đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp làm mở rộng phạm vi đối tượng đã bộc lộ hoặc nêu trong đơn hoặc làm thay đổi bản chất của đối tượng yêu cầu đăng ký nêu trong đơn.
