Chữ TM trên logo là gì và vì sao nhiều doanh nghiệp lựa chọn hiển thị ký hiệu này bên cạnh biểu tượng thương hiệu? Đây là thắc mắc phổ biến khi các tổ chức bắt đầu xây dựng tài sản trí tuệ. Tại Nacilaw, chúng tôi thường xuyên nhận được câu hỏi liên quan đến ký hiệu TM, cách sử dụng hợp pháp và ý nghĩa thực sự của nó trong hoạt động bảo hộ nhãn hiệu. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chữ TM, sự khác biệt giữa TM và ®, cũng như các quy định pháp luật liên quan để áp dụng đúng và hiệu quả.
1. Chữ TM trên logo là gì?
Chữ TM trên logo là viết tắt của “Trademark”, nghĩa là nhãn hiệu thương mại. Đây là ký hiệu được nhiều doanh nghiệp sử dụng để thể hiện quyền sở hữu đối với tên gọi, biểu tượng, khẩu hiệu hoặc thiết kế đang được dùng nhằm phân biệt sản phẩm, dịch vụ của mình với những đơn vị khác trên thị trường.
Dù nhãn hiệu chưa được đăng ký bảo hộ chính thức, nhưng việc gắn ký hiệu ™ bên cạnh vẫn mang ý nghĩa cảnh báo tới các bên thứ ba rằng: nhãn hiệu này đã có chủ sở hữu và không được phép sử dụng tùy tiện. Ký hiệu TM giúp khẳng định rằng doanh nghiệp đang sử dụng nhãn hiệu này trong hoạt động kinh doanh và có chủ đích rõ ràng trong việc xây dựng thương hiệu.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng: chữ TM không có giá trị pháp lý tại Việt Nam cũng như tại nhiều quốc gia khác. Nó không đồng nghĩa với việc nhãn hiệu đã được pháp luật bảo hộ. Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ phải tự theo dõi và chủ động xử lý nếu phát hiện hành vi xâm phạm. Để đảm bảo quyền lợi một cách đầy đủ, việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại cơ quan có thẩm quyền là bước cần thiết và nên được thực hiện càng sớm càng tốt.
Chữ TM trên logo là viết tắt của “Trademark”
2. Chữ TM khác gì so với ® (R) và © (C)?
Trong hệ thống biểu tượng sở hữu trí tuệ, ba ký hiệu phổ biến nhất là ™, ® và ©. Mỗi ký hiệu đều có chức năng và giá trị pháp lý riêng biệt, phản ánh mức độ bảo hộ của quyền sở hữu đối với nhãn hiệu hoặc tác phẩm. Hiểu rõ sự khác biệt sẽ giúp doanh nghiệp sử dụng đúng cách và bảo vệ hiệu quả tài sản trí tuệ của mình.
TM (™) – Trademark (nhãn hiệu chưa đăng ký)
Ký hiệu TM là viết tắt của từ "Trademark", được sử dụng khi doanh nghiệp muốn thể hiện quyền sở hữu đối với nhãn hiệu đang sử dụng, dù chưa đăng ký bảo hộ tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc gắn ký hiệu này mang tính tuyên bố rằng: “nhãn hiệu này thuộc quyền sử dụng của tôi”.
Tuy nhiên, TM không có giá trị pháp lý. Khi xảy ra tranh chấp, ký hiệu này không đủ căn cứ để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp. Hiện tại, pháp luật Việt Nam không có quy định cấm hoặc giới hạn việc sử dụng TM, nên doanh nghiệp có thể tự nguyện chèn ký hiệu này như một hình thức thông báo quyền sử dụng nhãn hiệu ra thị trường.
® (R) – Registered Trademark (nhãn hiệu đã đăng ký)
Khác với TM, ký hiệu ® chỉ được sử dụng khi nhãn hiệu đã được cấp văn bằng bảo hộ hợp pháp. Đây là biểu tượng thể hiện rằng nhãn hiệu đã được đăng ký thành công tại Cục Sở hữu trí tuệ và được pháp luật bảo vệ đầy đủ.
Căn cứ theo Điều 72 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2019, 2022), nhãn hiệu được bảo hộ khi đáp ứng các điều kiện sau:
Điều 72. Điều kiện chung đối với nhãn hiệu được bảo hộ
Nhãn hiệu được bảo hộ nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Là dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều hoặc sự kết hợp các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc;
b) Có khả năng phân biệt hàng hóa, dịch vụ của chủ sở hữu nhãn hiệu với hàng hóa, dịch vụ của chủ thể khác.”
Việc gắn ký hiệu ® không chỉ là minh chứng về quyền sở hữu trí tuệ đã được công nhận mà còn tăng cường khả năng bảo vệ pháp lý khi có hành vi xâm phạm nhãn hiệu xảy ra. Nếu một nhãn hiệu chưa được đăng ký mà vẫn sử dụng biểu tượng ®, điều này có thể bị coi là hành vi vi phạm pháp luật do gây nhầm lẫn về quyền bảo hộ.
Ví dụ: Vinamilk sử dụng biểu tượng ® bên phải logo để thể hiện đã được bảo hộ.
© (C) – Copyright (bản quyền tác phẩm)
Ký hiệu © được dùng để chỉ bản quyền tác phẩm như sách, phần mềm, tranh vẽ, bản nhạc... Theo Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2019, 2022):
Điều 14. Các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
1.Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được bảo hộ bao gồm:
a) Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;
b) Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác;
c) Tác phẩm báo chí;
d) Tác phẩm âm nhạc;
đ) Tác phẩm sân khấu;
e) Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự;
g) Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng;
h) Tác phẩm nhiếp ảnh;
i) Tác phẩm kiến trúc;
k) Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, công trình khoa học;
l) Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;
m) Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.”
Ký hiệu © khẳng định quyền tác giả và giúp bảo vệ các quyền nhân thân, quyền tài sản của người sáng tạo. Nó thường được đặt ở góc dưới bên phải của tác phẩm hoặc logo thiết kế để nhấn mạnh rằng đây là sản phẩm sáng tạo gốc, đã đăng ký bản quyền.
Mỗi ký hiệu đều có chức năng và giá trị pháp lý riêng biệt
3. Mục đích sử dụng chữ TM trên logo
Ký hiệu TM (™) thường được doanh nghiệp chủ động gắn trên logo nhằm phục vụ các mục đích sau:
- Phân biệt sản phẩm, dịch vụ: Giúp khách hàng nhận diện rõ sản phẩm hoặc dịch vụ thuộc sở hữu của doanh nghiệp, từ đó phân biệt với các nhãn hiệu khác trên thị trường.
- Khẳng định quyền sử dụng nhãn hiệu: TM thể hiện rằng doanh nghiệp đang sử dụng nhãn hiệu một cách ổn định và công khai, góp phần khẳng định chủ quyền trong môi trường cạnh tranh.
- Cảnh báo bên thứ ba không xâm phạm: Ký hiệu này đóng vai trò như tuyên bố cảnh báo, giúp ngăn chặn các hành vi sao chép, sử dụng trái phép nhãn hiệu đang được doanh nghiệp sử dụng.
- Chủ động bảo vệ thương hiệu khi chưa đăng ký: Trong thời gian nhãn hiệu chưa được đăng ký bảo hộ, TM là công cụ giúp doanh nghiệp tạm thời bảo vệ quyền lợi, nhất là khi xảy ra tranh chấp hoặc nhầm lẫn thương hiệu.
- Tăng tính chuyên nghiệp trong nhận diện thương hiệu: Việc sử dụng TM cho thấy doanh nghiệp ý thức rõ về tài sản trí tuệ của mình và đang từng bước hoàn thiện chiến lược xây dựng thương hiệu bài bản.
Lưu ý: Ký hiệu TM không có giá trị pháp lý tại Việt Nam, không thay thế cho việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu. Để được pháp luật bảo vệ toàn diện, doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ.
4. Một số lưu ý khi sử dụng chữ TM trên logo
Mặc dù ký hiệu TM mang lại nhiều lợi ích trong việc khẳng định quyền sử dụng nhãn hiệu, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm quan trọng để tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ thương hiệu hiệu quả hơn:
- TM không bảo vệ hợp pháp quyền sở hữu nhãn hiệu khi có tranh chấp: Mặc dù TM thể hiện quyền sử dụng, nhưng ký hiệu này không được pháp luật công nhận bảo hộ chính thức. Do đó, nếu xảy ra xâm phạm, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc chứng minh và bảo vệ quyền lợi.
- Nên nhanh chóng đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ: Việc đăng ký bảo hộ giúp doanh nghiệp được sử dụng ký hiệu ® hợp pháp, đồng thời có cơ sở pháp lý vững chắc để xử lý các hành vi vi phạm nhãn hiệu.
- Không được tự ý gắn ký hiệu ® khi nhãn hiệu chưa được cấp văn bằng bảo hộ: Việc sử dụng ký hiệu ® với nhãn hiệu chưa đăng ký hoặc chưa được cấp giấy chứng nhận bảo hộ là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ.
Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng chữ ™ trên logo
5. Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp
Việc sử dụng ký hiệu, chỉ dẫn về quyền sở hữu công nghiệp sai quy định có thể dẫn đến các hình thức xử phạt hành chính nghiêm khắc theo quy định pháp luật. Căn cứ vào Điều 6 Nghị định 99/2013/NĐ-CP, các hành vi chỉ dẫn sai hoặc không đúng về quyền sở hữu công nghiệp sẽ bị xử phạt với mức cụ thể như sau:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Chỉ dẫn sai về đối tượng, yếu tố được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, chủ thể quyền sở hữu công nghiệp, tác giả sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí;
+ Chỉ dẫn sai về tình trạng pháp lý, phạm vi bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp;
+ Chỉ dẫn sai hoặc không ghi chỉ dẫn về hàng hóa được sản xuất theo hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp.
- Biện pháp khắc phục hậu quả:
+ Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, phương tiện kinh doanh đối với hành vi vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều 6 Nghị định 99/2013/NĐ-CP;
+ Buộc cải chính công khai đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm a, Điểm b Khoản 1 Điều 6 Nghị định 99/2013/NĐ-CP;
+ Buộc sửa đổi, bổ sung chỉ dẫn đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 6 Nghị định 99/2013/NĐ-CP.
Đồng thời, đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Điều 2. Quy định về mức phạt tiền tối đa, thẩm quyền xử phạt đối với cá nhân, tổ chức
1. Mức phạt tiền đối với các hành vi quy định tại Chương II của Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân. Mức phạt tiền tối đa đối với cá nhân là 250.000.000 đồng.
Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Mức phạt tiền tối đa đối với tổ chức là 500.000.000 đồng.
Như vậy, các hành vi chỉ dẫn sai về tình trạng pháp lý, phạm vi bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính:
- Đối với cá nhân: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng;
- Đối với tổ chức: Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.
Ngoài ra, còn buộc cải chính công khai đối với hành vi chỉ dẫn sai về tình trạng pháp lý, phạm vi bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp.
Chữ TM trên logo là gì chính là biểu tượng thể hiện quyền sử dụng nhãn hiệu dù chưa được bảo hộ pháp lý đầy đủ. Để đảm bảo quyền lợi được pháp luật công nhận và tránh những rủi ro không đáng có, việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại cơ quan nhà nước là bước quan trọng không thể bỏ qua. Nếu còn băn khoăn hay cần tư vấn pháp lý chuyên sâu về sở hữu trí tuệ, Nacilaw luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và tận tâm.
Thông tin liên hệ
- Địa chỉ: Tầng 04, Toà nhà Stellar Garden, số 35 Lê Văn Thiêm, Phường Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.
- Hotline: 097.893.8505
- Website: https://nacilaw.com/
