Thủ tục ly hôn cần những gì? Quy định mới nhất 2025

Thủ tục ly hôn cần những gì là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi đứng trước quyết định chấm dứt hôn nhân. Trong bài viết này, Nacilaw sẽ hướng dẫn chi tiết các loại giấy tờ cần chuẩn bị, quy trình thực hiện theo 5 bước từ nộp hồ sơ đến nhận quyết định của Tòa án, phân biệt rõ giữa ly hôn thuận tình và đơn phương, cũng như giải đáp các thắc mắc về thời gian, chi phí, quyền nuôi con và phân chia tài sản theo quy định mới nhất

Mục lục

1. Ai là người có quyền yêu cầu ly hôn?

Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Do đó, cần xác định rõ ai là đối tượng được quyền yêu cầu ly hôn.

Căn cứ khoản 1 Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn gồm:

Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Đây là trường hợp phổ biến nhất, khi một hoặc cả hai bên không còn muốn duy trì quan hệ hôn nhân.

Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn trong trường hợp đặc biệt: khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Như vậy, theo quy định của pháp luật về Hôn nhân và Gia đình, trường hợp bạn và chồng/vợ không còn tình cảm với nhau nữa và muốn ly hôn thì cả hai bên cùng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục phù hợp.

Thu tuc ly hon can nhung gi 2

Quyền ly hôn thuộc về nhiều cá nhân

>> Xem thêm:

2. Ly hôn nên chọn hình thức thuận tình hay đơn phương?

Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly hôn được phân thành hai hình thức chính: ly hôn thuận tình (đồng thuận) và ly hôn đơn phương (tranh chấp). Việc lựa chọn hình thức phù hợp phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng gia đình và mức độ thống nhất giữa các bên.

So sánh chi tiết hai hình thức ly hôn

Tiêu chí	Ly hôn thuận tình	Ly hôn đơn phương
Khái niệm	Cả hai bên cùng đồng ý ly hôn và thỏa thuận về tài sản, quyền nuôi con (theo Điều 58 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014)	Một bên yêu cầu ly hôn, bên kia không đồng ý, Tòa án xem xét theo Điều 56-57 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014
Điều kiện áp dụng	Hai bên tự nguyện ly hôn Hai bên đã thỏa thuận được chia tài sản, quyền nuôi con, tiền cấp dưỡng	Mâu thuẫn hôn nhân trầm trọng. Bạo lực gia đình, ngoại tình Ly thân dài hạn, mất tích Bệnh tâm thần không thể chữa khỏi
Thời gian	15-30 ngày làm việc	3-6 tháng (tùy mức độ phức tạp)
Chi phí	Chỉ có mức lệ phí là 300.000 VND	Cao hơn (gồm án phí, phí luật sư nếu có)
Ưu điểm	Tiết kiệm thời gian, chi phí Bảo tồn mối quan hệ tốt sau ly hôn Thuận lợi cho việc nuôi dạy con chung Tránh tác động tiêu cực đến tâm lý trẻ em	Bảo vệ quyền lợi bên yếu thế Tòa án đảm bảo tính công bằng trong phân chia tài sản Giải quyết dứt điểm các tranh chấp
Nhược điểm	Đòi hỏi sự hợp tác cao từ cả hai bên Có thể thiếu công bằng trong phân chia tài sản Bên yếu thế có thể bị thiệt thòi nếu không có luật sư tư vấn	Thời gian dài, chi phí cao Có thể gây căng thẳng, tổn thương Ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ em

Trên cơ sở so sánh trên, bạn nên cân nhắc lựa chọn hình thức ly hôn phù hợp với tình hình thực tế của gia đình. Nếu cả hai bên đều đồng ý và có thể thỏa thuận được các vấn đề về con cái, tài sản, ly hôn thuận tình là lựa chọn tối ưu. Ngược lại, khi có tranh chấp hoặc một bên không đồng ý, ly hôn đơn phương là giải pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

>> Xem thêm các bài viết liên quan:

3. Hồ sơ ly hôn cần chuẩn bị những giấy tờ gì?

Về cơ bản, các loại giấy tờ dùng trong trường hợp đơn phương ly hôn hoặc thuận tình ly hôn đều giống nhau. Những giấy tờ cần thiết gồm:

Đơn yêu cầu ly hôn (thuận tình hoặc đơn phương) - Đây là giấy tờ quan trọng nhất, thể hiện ý chí của các bên về việc ly hôn.
Giấy đăng ký kết hôn (bản chính) - Chứng minh mối quan hệ hôn nhân hợp pháp giữa hai bên. Trường hợp không giữ Giấy chứng nhận kết hôn thì có thể liên hệ với cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn để xin cấp bản sao.
Căn cước công dân/thẻ Căn cước của vợ và chồng (bản sao có chứng thực) - Xác định danh tính các bên tham gia thủ tục. Trường hợp không có Căn cước công dân/thẻ Căn cước của vợ/chồng thì theo hướng dẫn của Tòa án để nộp giấy tờ tùy thân khác thay thế.
Giấy khai sinh của các con (nếu có con chung, bản sao có chứng thực) - Phục vụ việc giải quyết quyền nuôi con sau ly hôn.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (nếu có tài sản chung, bản sao có chứng thực) - Bao gồm sổ đỏ, giấy tờ xe, sổ tiết kiệm và các tài sản có giá trị khác để làm căn cứ phân chia.

Thu tuc ly hon can nhung gi 3

Nộp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn và các giấy tờ liên quan

Điểm khác biệt duy nhất giữa hai hình thức ly hôn này là ở nội dung của đơn ly hôn:

Nếu đơn phương ly hôn thì sẽ dùng mẫu đơn xin ly hôn đơn phương được ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP.
Nếu thuận tình ly hôn sẽ dùng mẫu đơn xin ly hôn thuận tình.

Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo đúng quy định sẽ giúp quá trình giải quyết ly hôn được diễn ra nhanh chóng và thuận lợi hơn.

>> Xem thêm:

4. Thủ tục ly hôn cần những gì? Quy trình 5 bước

Trình tự thực hiện thủ tục ly hôn được quy định rõ ràng trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, bao gồm 5 bước chính từ nộp hồ sơ đến có quyết định cuối cùng. Việc tuân thủ đúng trình tự này đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả của quá trình ly hôn.

Bước 1: Nộp hồ sơ ly hôn tại cơ quan có thẩm quyền

Bạn tiến hành nộp đơn xin ly hôn tại nơi cư trú, sinh sống, làm việc của bị đơn hoặc theo sự lựa chọn của các bên. Cụ thể:

Đối với ly hôn thuận tình: nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân quận/huyện nơi vợ chồng có hộ khẩu thường trú hoặc nơi có đăng ký cư trú (có xác nhận của cơ quan công an nơi cư trú).
Đối với ly hôn đơn phương: nộp hồ sơ ly hôn đơn phương tại nơi bị đơn (người không đồng ý ly hôn) có hộ khẩu thường trú hoặc đăng ký cư trú gần nhất (theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).

Ví dụ thực tế

Vợ ly hôn đơn phương chồng (nguyên đơn) có hộ khẩu tại Quận Thanh Xuân, Hà Nội. Chồng không đồng ý ly hôn (bị đơn) có hộ khẩu tại Quận Đống Đa, Hà Nội thì phải nộp đơn tại Tòa án nhân dân Quận Đống Đa để giải quyết.

Đối với vụ việc có yếu tố nước ngoài

Nộp tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh (theo Điểm a, Khoản 1, Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).

Bước 2: Tòa án thụ lý và yêu cầu nộp án phí

Sau khi nộp đơn ly hôn, Tòa án sẽ ra thông báo thụ lý vụ việc và yêu cầu đóng án phí. Nếu là ly hôn đơn phương thì người nộp đơn (nguyên đơn) có nghĩa vụ đóng án phí, với ly hôn thuận tình hai bên chia đôi án phí.

Thông thường, việc thụ lý được giải quyết trong khoảng 15 ngày làm việc kể từ ngày các bên nộp đầy đủ hồ sơ và đóng án phí.

Bước 3: Tiến hành hòa giải bắt buộc

Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ khi thụ lý, Tòa án tiến hành gọi các bên ra tòa để tiến hành việc hòa giải công khai. Trong đó, các bên sẽ tường trình lại sự việc theo hướng dẫn của thư ký tòa án, thẩm phán giải quyết vụ việc sẽ giải thích cho các bên những vấn đề pháp lý liên quan đến thủ tục ly hôn, đồng thời khuyến nghị các bên nghiên cứu và cân nhắc có tiếp tục việc ly hôn hay không.

Trong trường hợp các bên hòa giải thành công, thì có thể rút đơn ly hôn và Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc. Trường hợp không thành thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải không thành và tiến hành bước tiếp theo.

Bước 4: Mở phiên tòa xét xử

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày hòa giải không thành, một trong các bên không có thay đổi gì về việc ly hôn (giữ nguyên quan điểm ly hôn), Tòa án nhân dân phải ra quyết định mở phiên tòa giải quyết yêu cầu ly hôn.

Quyết định chính thức ly hôn của Tòa án:

Trong trường hợp thuận tình ly hôn: Sau khi kết thúc phiên hòa giải không thành, trong vòng 07 ngày Tòa án sẽ ra quyết định công nhận sự thuận tình ly hôn của các bên.
Trong trường hợp đơn phương ly hôn: Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung và ra Bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án.

Thời hạn xét xử việc ly hôn: Khoảng từ 04 đến 06 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án, tùy vào tính chất phức tạp của vụ việc.

Bước 5: Quyền kháng cáo (nếu có)

Trường hợp không đồng ý với quyết định sơ thẩm, các bên có quyền kháng cáo lên Tòa án cấp trên trong thời hạn 15 ngày theo Điều 308 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

4.1. Nộp đơn ly hôn ở đâu?

Theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, đơn ly hôn nộp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có thẩm quyền:

Ly hôn thuận tình: nộp tại Tòa án nơi vợ hoặc chồng cư trú, làm việc.
Ly hôn đơn phương: nộp tại Tòa án nơi bị đơn (người không đồng ý ly hôn) cư trú, làm việc.

Lưu ý quan trọng: Ly hôn là quyền nhân thân, vợ chồng phải trực tiếp nộp đơn. Các bên có thể ủy quyền người khác nộp hồ sơ, đóng án phí nhưng không được ủy quyền quyết định ly hôn.

4.2. Thời gian ly hôn mất bao lâu?

Ly hôn thuận tình: thường kéo dài 1-2 tháng kể từ ngày nộp hồ sơ đầy đủ và đóng án phí.
Ly hôn đơn phương: thường mất 4-6 tháng, có thể lâu hơn nếu vụ việc phức tạp hoặc Tòa án gia hạn.

Thời gian thực tế phụ thuộc vào diễn biến vụ việc. Để rút ngắn thời gian, bạn nên chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, chính xác ngay từ đầu và có thể nhờ luật sư hỗ trợ thủ tục nếu vụ việc phức tạp.

4.3. Phân chia quyền nuôi con sau ly hôn như thế nào?

Tòa án ưu tiên thỏa thuận giữa vợ chồng. Nếu có tranh chấp, việc giao con sẽ căn cứ vào lợi ích tốt nhất của con trẻ. Các yếu tố chính được xem xét gồm:

Yếu tố kinh tế: Ai có thu nhập, tài sản và sự ổn định tài chính tốt hơn để bảo đảm điều kiện vật chất cho con.
Yếu tố giáo dục: Ai có thời gian, trình độ, lối sống phù hợp để nuôi dạy và phát triển nhân cách của con.
Yếu tố tình cảm và môi trường sống: Xem xét sự gắn bó, chăm sóc, môi trường sống an toàn, ổn định cho con.

Đối với trẻ em dưới 36 tháng tuổi, pháp luật ưu tiên giao cho mẹ nuôi dưỡng trừ trường hợp có lý do đặc biệt khác. Đối với trẻ từ đủ 07 tuổi trở lên, ý kiến của con cũng được Tòa án tham khảo khi quyết định.

Thu tuc ly hon can nhung gi 1

Tòa án phán quyết quyền nuôi con dựa theo thực tế của từng trường hợp ly hôn

>> Xem thêm: Cập nhật lệ phí ly hôn thuận tình mới nhất năm 2025

4.4. Phân chia tài sản sau ly hôn như thế nào?

Theo luật, việc phân chia tài sản khi ly hôn ưu tiên sự thỏa thuận của vợ chồng. Nếu có tranh chấp, Tòa án sẽ phân định theo quy định pháp luật:

Tài sản chung

Được chia đôi nhưng có tính đến công sức đóng góp, nghĩa vụ chung của vợ chồng và hoàn cảnh thực tế.

Ví dụ: Nếu hai người có nhà chung trị giá 2 tỷ đồng, còn nợ ngân hàng 1 tỷ đồng, khi chia phải tính trừ nghĩa vụ nợ và xem xét phần đóng góp của mỗi bên vào việc mua nhà, trả nợ.

Tài sản riêng

Thuộc quyền sở hữu của ai thì vẫn thuộc về người đó. Người nào muốn giữ tài sản riêng phải có bằng chứng chứng minh, ví dụ như tài sản được thừa kế, tặng cho riêng, hoặc mua bằng tài sản riêng trước khi kết hôn.

Việc hiểu rõ “thủ tục ly hôn cần những gì” là nền tảng để quá trình giải quyết ly hôn diễn ra nhanh chóng, hợp pháp và giảm thiểu rủi ro. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, xác định hình thức ly hôn phù hợp và nắm rõ quyền lợi, nghĩa vụ sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên, đặc biệt khi có tranh chấp về tài sản hoặc con cái. Trong những trường hợp phức tạp, việc tham khảo ý kiến luật sư chuyên nghiệp là cần thiết để đảm bảo thủ tục được thực hiện thuận lợi và hiệu quả.

Thông tin liên hệ NaciLaw:

Địa chỉ: Tầng 04, Toà nhà Stellar Garden, số 35 Lê Văn Thiêm, Phường Thanh Xuân, thành phố Hà Nội
Hotline: 097.893.8505
Website: https://nacilaw.com/

>> Xem thêm các bài viết liên quan: